FAQ
Aan de inhoud van deze pagina wordt nog gewerkt.
Het proeven van wijn.
Voorwaarden : de mentale sfeer
verkoudheid
wat er voor genuttigd
kennis van wijnen
Het belangrijkste is het bovenste deel van de neusholte om aroma´s van vluchtige stoffen waar te nemen zoals esters en aldehyden.Via reukzintuigcellen gaan impulsen naar het reukcentrum op de cortex.
Het reukcentrum ligt vlak bij het geheugen en associaties met eerder geproefde stoffen worden herinnerd.
Bij smaak zijn er slechts vier sensaties via de papillen op de tong mogelijk,eventueel een mix van de vier:zoet,zuur,zout en bitter door de draadvormige-,paddestoelvormige en omwalde papillen.
Alcohol in de wijn verstoort het subtiele evenwicht tussen herinnering en analyse van de geur en smaak en is het beter de wijn te proeven en dan te ejecteren.
Organoleptisch proeven / degusteren :
KLEUR / ROBE: is de kleur aan de rand van het schuine glas tegen een witte achtergrond helder?: purperrood voor jonge rode wijn of steenrood voor rijpe ouderdom.Grote wijnen tonen diepe krachtige kleur.
Is een witte wijn glashelder of ziet men een jeugdige groene schijn van de chlorofyl of is die goud?
TERMEN: Beslagen--niet compleet helder
Bewolkt--idem
Briljant--helder flonkerend
Gemaderiseerd--bruinachtig bij oude witte wijn door oxidatie en dit is negatief
Gris—kleur van zeer lichte roséwijnen / bijna wit/SPAN>
Oeuil de perdix—patrijsoog als helder,flonkerend rood tussen rood en rosé in
Pale—kleur van zeer lichte sherry
pelure d´oignon—uienschil als bruinroze van b.v.oudere roséwijnen
robe—kleed / kleur
ruby—robijnrood van heldere jonge Port
tawny—taankleurig bruinrood geworden rode Port
Intensiteit :kleurstof uit druivenschillen:gematigd,middelmatig,duidelijk,vlot,intens,diep
Helderheid:afhankelijk van zwevende deeltjes (gistcellenen/of wijnsteenzuurkristallen), fonkelend ,kristalhelder ,troebel, stoffig,dof.
Viscositeit :dikte vloeibaarheids graad,stroperigheid,tranen en benen van de wijn is lobbig of waterig afhankelijk van de
water—alcoholsamenstelling
GEUR /le NEZ / BOUQUET :
het bouquet zegt bijna alles over de wijn en de eerste indruk is de belangrijkste.Is er een echte nuance? Geuren er verse druiven of is er op fles een complex bouquet ontwikkeld?
Is er vast te stellen van welk ras de wijn is gemaakt?
Eerst ruiken met gesloten spiegel,dan walsen en ruiken met korte hoge snuifjes en afwisselend lang.
Na een paar minuten herhalen en de indrukken verwerken om te analyseren
Primaire geuren:fruitgeuren—floraal—bloemen,fruit,exotisch fruit,noten,gekonfijte vruchten
Vegetaal—gras,groenten en hout
Animaal—dierlijke geur van transpiratie,stallucht tot kattenpis
Secundaire geuren:door gistingstechnieken :chemisch :rubber,plastic,nagellak,zwavel
Tertiaire geuren:ontstaan tijdens lagering op fles of fust—Groene geuren bij fruitige wijnen
--Weeïge geuren bij ontwikkelde wijnen
-- Etherische geuren zoals toast,karamel hars,koffie,leer,
tabak,bitumen
SMAAKSENSATIE:
Intens:uitbundig, ingetogen,meer in balans
Volume :concentratie van de vloeistof
Rijp : warm,vol en zacht
Zacht : romig,zoet,vet,log,alcoholisch
Strak :Knisperend,zuur,bitter,zout,droog
Fris : jong,groen,licht
TERMEN :
Aroma—kruidige geur bij zwaardere wijnen
Astrigent—tekort aan suiker en hoge zuren
Blumig—florale geuren bv.Riesling
Bouquet—subtiele vluchtige geur die kwaliteitswijn op fles ontwikkelt door rijping
Complex—combinatie van bloemen- en vruchtengeuren
Fruitig—geur van rijp fruit bij jonge kwaliteitswijnen
Geparfumeerd—zware geur zoals bv. Bij Duitse,Elzas en CdNuits
Kruidig—lijkt op kruiden en specerijen bv.CdRhône,Muscat,Gew.traminer
Kurk—muffe geur door infectie in de kurk
Zwavelig—scherpe geur bij bv.goedkope simpele wijnen met zoet en is na 20 minuten verdwenen/=neg.
SMAAK :
la BOUCHE De smaak bevestigt de reukindrukken.Neem een stevige slok en rol die door de gehele mond.Nu merk je de body en/of de viscositeit.
Is de wijn genereus of mager,wrang door tannines,krachteloos en vlak of evenwichtig van zuurgraad (=aanzet door eerste 2 seconden tongcontact voor de zuur-zoet balans)
Karakter (=structuur):laat de lucht binnen de mond via slurpjes en de vluchtige aroma´s stijgen in de neusholte.
Bij de afdronk blijven na doorslikken / ejecteren een lange/korte smaak achter?(=aromatische lengte)
TERMEN : afdronk—nasmaak
Belegen—rijpe harmonische smaak bij oude wijn
Body—krachtige smaak met veel vaste stoffen en hoog alcohol
Brut—onbewerkt en droge champagne,weinig zoet,dry
Cassé—gebroken en doorgeslagen,ouderdom en overleden wijn die waterig is
Corps—zie body
Coup de fusil—geweerschot,bittere nasmaak
Demisec—halfdroog
Eerlijk—wijn zoals die is,geen kunstgrepen,zonder anreichern
Elegant—sierlijk,niet stroef,niet koppig,harmonieus
Finesse—mooie verfijning
Fluwelig—zacht strelende smaak
Foxy—vosachtig,wilde en onafgewerkte smaak bv.O.Europese en VS.-hybriden
Fraîcheur—frisheid en frisse smaak van jonge wijnen door het zuurgehalte
Fruitig—vers fruit bij jonge wijn,jonge stokken en druivensmaak
Gecorseerd—zie body en corps
Genereus—veel alcohol maar in harmonie met corps
Glad—alle eigenschappen samen tot harmonieus geheel
Hard—te hoog zuurgehalte
Harmonisch—eenheid van alle bestanddelen:bouquet-alcohol-zuren-smaak etc.
Herb—wrang door hoog zuur bij droge wijnen
Koppig—door zuur+alcohol (zoet en CO2) snel naar het hoofd stijgend
Licht—aangename lichte smaak zonder slap / dun te zijn
Liefelijk—licht,smakelijk,laag alcohol
Liquoreux—zeer zoet
Moelleux—mergachtig,zachte en zoete smaak i.t.t.fris en droog
Mollig—zacht tot zoet
Olieachtig—glycerinegehalte hoog,tranen+benen aan glas,stevige indruk op smaak
Onctueux—idem
Plat—te laag zuur
Rassig—Duitse term voor cépage herkenning in de wijn
Robuust—krachtig,stevig jong
Rond—zie glad
Rijp—hoogste graad van wijnontwikkeling
Sappig—in de mond sensatie van rijp fruit
Scherp—te hoog zuur
Schraal—te laag aan glycerine
Soepel—zacht maar hoeft niet zoet te zijn
Spritzig—prikkelend door licht CO2,pétillant door nagisting op fles
Staartje—na doorslikken blijft wijn lang in de mond
Stahlig—staal,krachtig,robuust
Stroef—door te hoog looizuur
Terroir—grond,steen en aarde in de smaak
Vlezig—veel body /corps en te weinig alcohol
Vol—mond vullende wijn
SPAN style="FONT-SIZE: 9pt"> Vurig—hoog alcohol
Vuursteensmaak—bittere nasmaak
Vulkaantje—lichte bittere nasmaak van vulkanische terroirs
Wrang—hoog looizuur bij jonge rode wijnen,na rijping ronder
Zacht—laag in looizuur
Zwaar—vele vaste stoffen (hoog alcohol)
Pomerol-truffels Meursault-hazelnoten Corton Charlemagne-kaneel Vosne Romanée-viooltjes+kersen
St.-Emilion-vuursteen Morgon-kersen+amandelen Bourgeuil-frambozen Moezelwijnen-reseda+meidoorn
Fino Sherry-amandelen Manzanilla Sherry-kamillen
N.B:
C d BEAUNE
Alox Corton = zuidelijke helling = rood
Alox Charlemagne = westelijke helling = wit
_________________________________________
PROEF WIJN
WIT RIESLING **** ROOD GEVREY CHAMBERTIN
MACON VILLAGE POMEROL ****
POUILLY FUMÉ CORBIÈRES
PESSAC LÉOGNAN ST.JOSEPH
Bleekgeel dieprode kleur granaat / robijn
Helder helder
Spiegel glanzend spiegel glanzend
Viscositeit vloeiend/onderhoud glas kleurschakering bij schuin glas=evolutie/ouderdom
Na walsen intens,minerale leisteen voor walsen licht gesloten / fruitig
Zuiverheid/afwijking meteen benoemen na walsen : donker fruit,rode bessen
Petroleum,florale geur,ananas,peer,litchi bouquet : merlot
SMAAK: SMAAK:
Aanzet =1e mondcontact met zoet-zuur as aanzet:gesloten fruitig:droog fruit/houtig/kruidig
STRUCTUUR: evolutie STRUCTUUR:lichte tannines zoals vlezig-stevig-
gevinifieerd,restsuikers,zoet stug-koppig-vlot-soepel-zacht
Droog - - 2 gr.restsuiker / ltr. Complexe aroma´s zoals bessen
gr. Bestaat niet doordat in druif AFDRONK:lang de mond=structuur
=aroma's
een aantal onvergiste cellen zitten b.v. cilose lageren / drinken mogelijk
nasmaak / bijsmaak
wrang door looistoffen en zuren tot bitter toe
Tannine=puntig wanneer het een korte looistofstructuur bezit van 4 sec.
Zacht - - - lange - - - - -
Looistof sluit de smaakpapillen af
Wijn omschrijven en niet beoordelen.Dat is geen proeven.
ANTIEKEN:
De amforen (=maatinhoud om aan 2 handvaten te dragen) zijn de getuigen van de grote veroveringen van Rome.
Voor dat de Romeinen aan het begin van onze jaartelling het Middellandse Zeegebied veroverden waren zij er als handelaren heer en meester door o.a. de Rhone als een grote handelsweg te hanteren om spullen te transporteren naar Gallië (Frkr. en Zuidelijke Nederlanden), Germania en Brittania.
In 1952 onderzoekt Luc Long een gezonken handelsschip dat op 45 m. diepte bij Marseille is gevonden.Later zal J.J.Cousteau er de eerste archeologische onderwateropgraving uitvoeren welke rechtstreeks op TV is te volgen.
Er zijn ca. 150 modellen geregistreerd waarvan de breedste de wijnamforen zijn.De Romeinse vaten zijn slank ,ca. 1.20 hoog wegen 25 kg. en bezitten een inhoud van 25 liter.(tov.Griekse amforen die bol zijn)
De gevonden doliae zijn afkomstig uit de streek van Lazio en Campania en een groot aantal bevatten een inhoud van 3000 liter.
Onderzoek van het aardewerk waaruit de amforen zijn gebakken en de micro-algen erin opgeslagen leveren een herkomstplaats op waar de amforen zijn vervaardigd.
De handelsroute met deze schepen voer langs de kust naar Marseille waar een groot overslagdepot was ingericht
(Aspiran-Agde ca. 4000 hl. p/j) om wijnen,olijfolie en zelfs vis te distribueren naar noordelijke regio’s van het Rijk.
Later worden de Gallische wijngaarden beheerd door Romeinse machtshebbers zoals o.a. Julius Quintus Primus.
Aspiran is de oudste wijnmakerij van Quintus Julius Primus in Clermont l’Hérault.
Bewijs van herkomst zijn de stempels in het aardewerk b.v.Sestius met drietand en zegel als codering in de amforen bij de handel naar o.a. Marokko.
De wijnbouw werd een economische motor en wijnen werden vervoerd tot in Normandië en Engeland.
Wijnen werden verrijkt met kruiden en zout,werden gerookt en met water verdund geconsumeerd.
Succes en een hoge levensstandaard van de senatoren werd bepaald door de volumen wijn die hen macht en rijkdom brachten.In een eeuw moeten dat 20 miljoen liter wijn zijn geweest.De wijnbouw was gespecialiseerd om deze hoeveelheden te produceren en dat kan alleen gerealiseerd zijn door de inzet van slaven die overal uit het Rijk hier werden ingezet.
Voor het drukke Rome was Ostia de havenplaats met als handelscentrum het Coöperatieplein maar door tegenwerking van Marseille verloopt de handelsroute 100 jaar n.Chr.omgekeerd vanuit het noordelijke deel van Spanje (Tarragona) naar Rome.
Arles wordt dan een gigantisch centrum voor overslag van handel uit het huidige Italië en Spanje.Hefapparatuur om te laden en lossen en enorme opslagplaatsen zijn er geconstrueerd voor de overslag voor centraal Europa van die tijd.
Door de geweldige stroming in de bocht van Arles ligt het gedumpte puin en afval uit die tijd daar nog steeds op de bodem van de Rhone en vormt een paradijs voor onderwaterarcheologie
Vele archeologische vondsten in de Middellandse Zee en op de bodems van de aangrenzende kusten en op het aanliggende land b.v.Monte Testaccione ( 50 miljoen scherven ter plekke,in Auvergne 40 ton scherven ) herbergen ontelbare wijnamphoren en doliae in allerlei maten.Het gebied ligt er heden nog mee bezaaid,het merendeel vaten met een inhoud van ca. 25 liter.
Een redelijke datering van die vondsten is uit de nazomer van 52 v.Chr. tijdens de slag van Alesia en de daarop volgende capitulatie van de Gallische legerhoofdman Vercingetorix tegen het leger van Julius Caesar
Dankzij de vondsten van deze amforen zijn de archeologen in staat de verovering van Gallië in kaart te brengen sedert 1952 door onderwaterarcheologie via J.J.Cousteau en 30 jaren later door Luc Long welke is gespecialiseerd in Middellandse zeewrakken. (Mathieu Roux:expert Galloromeinse tijd).
Van hieruit ontwikkelde zich de globalisering van het Romeins imperium door Europa.
Amforen
Doliae
Waarom een flesinhoud van ca. ¾ liter
Historisch ontstaan uit het mogelijk kunnen blazen van glas met 1 ademteug.
Heden vinden wij informatie daarover in EG-Verordening nr:753/2002 mbt. de uitvoeringsbepalingen 1493/1999 van de Raad over de omschrijvingaanduiding en aanbiedingsvorm voor bescherming van wijnbouwproducten.
De Romeinse amfora bevatte 26.26 liter
De Griekse amforeus bevatte 19,7 liter
1 Engelse minam 0,05919 cc,
1 Engelse bushel bevat 8 galon = 36,37 liter = 52 flessen à ca . 70 cl
FLES VOLUMES:
CHAMPAGNE |
77,5 cl |
MAGNUM |
1,5 l |
DOUBLE MAGNUM |
3 |
JEROBOAM |
4 |
REHOBOAM |
4,8 |
IMPEREALE |
6 |
METHUSALEM |
6,4 |
SALMANASAR |
9,6 |
BALTHASAR |
12,8 |
NABUCODONOSOR |
16 |
DAMES JEANNES |
5 –10 20 34 54 |
FIASCO |
0,75 |
FILETTE |
0,35 |
DEMI BOUTEILLE |
37,5 |
BOUTEILLE |
0,75 |
CLAVELIN |
0,62 |
CUBITAINER |
5 10 22 32 |
Andere inhoudsmaten recipiënten :
Pièce Brdx=225 ltr=24 kisten met 12 flessen van 0,75.tr.
In kleine vaten is de invloed op de wijn het grootst Brdx=225 ltr / Brgn= 228 ltr.Beaujolais=
214 lt./Macon+Loire+Rhone=216 ltr
Halve barrique / pièce=Quartant=55 ltr
Pot = 12 ltr.
Queu Champagne = 205 ltr.
Feuillette Chablis = 115 ltr.
Tonneau = 900 ltr=volumegetal en niet 4 barriques
Foudre Elzas / Midi = 1000 ltr.
Muis Midi = 1300 ltr.
Fuder Moezel = 1000 ltr.rond vat
Halbfuder = 500 ltr.
Stück Duitsland = 1200 ltr.ovaal
Viertel Stück = 300 ltr.
Doppelstück = 2000 ltr.
Halbstück = 500 ltr.
Portugal+Madeira = Pipes 209 – 418—523 ltr.
Hogshead Australië+Z.Afrika = 260 ltr.
Hogshead Spanje + Sherry = 245 ltr.
Pipe Tarragona = 523 ltr.
Barrique Rioja = 225 ltr.
Butt Spanje = 491 ltr.
Futaille / muid = 274 ltr.
Italië vaten van 1000 --- 15.000 ltr.
Grootste vaten = 150 hl.
Kleinste vaten = 7,5 ltr.
Supplement
EIK :
25 - 80 jaren oud en doorsnede ca. 50 cm om te strippen.
Het is hard en compact hout vgl. met andere rassen/houtsoorten.
De aroma’s van de grote wijnen worden ondersteund door de zoete+kruidige tannines in het hout.
Van 300 soorten zijn er 3 geschikt voor vaten:steeneik=quercus sessilis—zomereik=quercus penduculator—
Amerikaanse eik=quercus alba.
De eerste 2 soorten komen vrnl. voor in de Franse Troncaes –Limousin—Vogezen--Allier bij Nevers—de Cher.
Voor de WO I kwam het hout uit Polen—Estland en heden ook uit Slovenië en VS.
Veel eiken ook naar VS—d’Oc—Spanje en Australië.
- Franse eiken is top voor pièces—barriques of kleiner formaten recipiënten.De bodem heeft een goede kwaliteit door de droogte van de standplaats en het niet bevatten van ijzer in de bodem.De verwerkingskosten zijn hoog—er is veel afval want zij worden alleen manueel gekloofd.
- Sloveense eiken voor vaten van 5 -à 150 hl bv.Barolo—Montalcino—Chianti---het bosbeheer aldaar is soepeler dan het Franse en de smaak is neutraler door de grovere vezel—het hout wordt gezaagd met risico van lekkages:Hongarije—Roemenië—Oekraïne en Rusland
- VS-eiken is harder dan het Europese hout en gemakkelijker te verwerken.Het is sterk aromatisch (vanille) voor syrah—tempranillo maar niet voor fijne en delicate wijnen:Pennsylvania—Minesota—Oregon—Californië.
De grootte van het vat en de dikte van de duigen geeft per jaar ca. 200 mg tannine af aan de wijn = 10% van de schiltanninen.
Hout-tanninen zijn anders en die polymeriseren niet door andere koolwaterstof verbindingen.Zij zijn wel verantwoordelijk voor de geuren:vanille—gebrande hazelnoot—kruidnagel—karamel waardoor de eigen wijnaroma’s worden gecamoufleerd.
Sommige producenten hanteren schilfers—spaanders en zelfs essences
Het KUIPER-AMBACHT = samenstellen van het vat—gebruikte vaten openen en ontdoen van wijnsteenzuur—branden/taosten van de vaten :nu gaat dat veelal machinaal
- Opslag in de buitenlucht=3 jaren—drogen in de zon—ontlogen van het hout door regen waardoor scherpe tannines—de polyscchariden en de glucose verminderen;nu kan dit eveneens machinaal van 3 mnd tot 1 jaar.
- Splijten hout want door kloven beschadigt de celstructuur niet
- Samenstellen vat:duigen wiskundig berekenen—schaven hout—zagen hout—duigen droog in elkaar passen—duigen versluiten door de wijn/vocht zet uit
- Toasten hout door op de bodem te branden=schroeien binnenzijde—sructuur van het hout wijzigt op chemische manier—mate van toasting bepaalt de invloed op de wijn
- Ringen aanbrengen die de duigen bijeen houden en beschermen tevens de wijndruk van binnen uit
- Aanbrengen spongat
- +/- € 650 – 800 per pièce